Scripta n° 1009

Numéro Scripta1009
Auteur(s)Guillaume Acarin, Caen, Saint-Sépulcre (doyen)
Bénéficiaire(s)Caen, Saint-Sépulcre (collégiale)
Genre d'actecharte
Authenticiténon suspect
Datation1219
Action juridiquefondation
Langue du texte latin

Analyse

Guillaume Acarin, doyen du Saint-Sépulcre de Caen, et son chapitre, notifient la charte à eux adressée par Robert II des Ablèges, évêque de Bayeux, dans laquelle il approuve la fondation de l’église collégiale du Saint-Sépulcre et la nomination de Guillaume Acarin comme premier doyen.

Tableau de la tradition

Éditions principales

a. Bourrienne Valentin (Abbé), Antiquus cartularius ecclesiæ Baiocensis (Livre noir), Rouen-Paris, Lestringant-Picard (Société de l’histoire de Normandie), 1902-1903, 2 vol., n° CCXIX, t. 1, p. 267-269..

Texte établi d’après a

Omnibus Christi fidelibus, ad quos præsens scriptum pervenerit, Willelmus Acarin, decanus Sancti Sepulchri de Cadomo, et capitulum ejusdem loci, salutem in Domino. Noveritis venerabilem patrem nostrum Robertum, Baiocensem episcopum, cartam suam concessisse ecclesiæ Sancti Sepulchri de Cadomo, et ejusdem ecclesiæ canonicis, in hæc verba: Universis Christi fidelibus ad quos præsens scriptum pervenerit, Robertus, Dei gratia Baiocensis ecclesiæ minister humilis, salutem in Domino. Universitati vestræ notum fieri volumus quod, cum quidam clerici ad honorem Dei et ecclesiastici cultus ampliationem, possessiones et bona, pio et gratuito affectu, obtulerint ecclesiæ Sancti Sepulchri de Cadomo, nos, eorum attendentes devotionem, liberaliter concedimus ut easdem possessiones et bona sibi, quamdiu vixerint, tenere liceat nomine præbendarum ecclesiæ supradictæ. Sustinemus tamen ut facilitatem habeant, cum eos cedere vel decedere contigerit, personis aliis, quibus voluerint, easdem conferre præbendas: quæ personæ eadem gaudeant libertate, ut post cessionem vel decessum eorum, sibi sustituere valeant alios in præbendis, hac indulgentia tertiam non excedente personam, ita quod prima persona, quæ præbendam obtinuerit, in trium numero concludatur. Si vero eorum aliquem interim contigerit decedere, nulla facta ab eo donatione de præbenda, ad legitimum et propinquiorem hæredem illius, qui præbendam instituerit, potestas redeat conferendi. Similiter, si aliquis laicus ibidem de bonis suis simpliciter et ex devotione præbendam instituerit, præscripta gaudeat libertate conferendi. Postmodum vero collatio omnium præbendarum et personatuum, quæ ibidem fuerint institutæ, ad nos episcopum, et ad decanum ejusdem ecclesiæ, nulla obstante præscriptione temporis, devolvetur, ita quod nos episcopus, et successores nostri, unam, et ipse decanus aliam, vicissim, cum eas vacare contigerit, conferemus, eodem modo in personatibus penitus observato, et in futurum observando, si in eadem ecclesia personatus aliquis creari contigerit, qui superius in præbendis est expressus quantum ad numerum et electionem successorum, solius etiam decanatus donatione, per trinam donationem præscriptam penes nos episcopum, et successores nostros, remanente. Volumus etiam et concedimus ut dicta ecclesia Sancti Sepulchri, quæ ad nostram pertinebat donationem, et quam Willelmo Acarin, clerico, contulimus, et quem decanum constituimus post decessum ejusdem Willelmi, in communes usus decani et canonicorum in perpetuum convertatur. Postquam vero ad nos, et ad decanum ejusdem loci, donatio devenerit præbendarum et personatuum, quicumque præbendam habuerit, ad residentiam teneatur. Alioquin, fructus præbendæ absentis in communes usus decani et canonicorum deducantur, salvo jure episcopi et decani. Et sciendum est quod decani ad nos episcopum solummodo et successores nostros, canonicorum vero loci ad suum decanum, si per eundem decanum emendari potuerit, excessuum correptio pertinebit. Quod si in gravibus excessibus deliquerint, ad solum episcopum correptio pertinebit. Neque sæpedicti decanus et canonici Sancti Sepulchri aliquod privilegium seu indulgentiam contra ecclesiam Baiocensem in posterum poterunt impetrare, et si impetraverint, nullam obtinebit firmitatem. Hoc autem concedimus, salvo omni jure et libertate ecclesiarum nostrarum, et capituli, et præbendarum Baiocensium, contra quod si fieri contigerit, ad nos solum episcopum correptio pertinebit. Nos igitur ea, quæ in carta prædicta continentur, rata et grata habentes, fideliter promittimus nos eadem in perpetuum servaturos, nec aliquo tempore aliquid contra prædicta facturos. Ad cujus rei testimonium et securitatem pleniorem præsenti scripto sigilli nostri munimen duximus apponendum. Actum anno gratiæ millesimo ducentesimo nono decimo.

Pour citer l'acte :

« Acte 1009 », dans SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, dir. Pierre Bauduin, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2024. En ligne : https://mrsh.unicaen.fr/scripta/doc/sc_1009.html [consulté le 09/05/2024].

Création de la fiche

2006-05-16

Dernière mise à jour

2023-12, EMancel