Scripta n° 1441

Numéro Scripta1441
Autre(s) référence(s)Fauroux 14bis / Tabuteau 112 / ARTEM 2666

Fac-similés numériques

Rouen, Archives départementales de Seine-Maritime, 9 H 906, recto

Rouen, Archives départementales de Seine-Maritime, 9 H 906, verso

Auteur(s)Bourgueil, Saint-Pierre (abbaye)
Bénéficiaire(s)Jumièges, Saint-Pierre (abbaye)
Genre d'actenotice
Authenticiténon suspect
Datation1012
Action juridiqueautre
Langue du texte latin

Analyse

Richard II atteste la concession par l’abbaye de Bourgueil de la terre de Longueville à l’abbaye de Jumièges. Cette terre, jadis comprise dans le douaire de Liégarde, femme de Guillaume-Longue-Epée, avait été transmise par celle-ci à sa fille Emma qui en fit don à Bourgueil.

Tableau de la tradition

Original

A. Original. Rouen, Archives départementales de Seine-Maritime, 9 H 906. 

Éditions principales

a. Du Monstier Arthur, Neustria Pia seu de omnibus et singulis abbatiis et prioratibus totius Normanniae, Rouen, J. Berthelin, 1663, p. 666..

b. Piolin Paul, Sainte-marthe Denis de, Gallia Christiana in provincias ecclesiasticas distributa, t. XI, Paris, Palmé, 1874, Appendix, p. 283..

c. Vernier Jules-Joseph, Chartes de l’abbaye de Jumièges (v. 825-1204), Rouen-Paris, Lestringant-Picard (Société de l’histoire de Normandie), 1916, 2 vol., n° VII, p. 16-19..

d. Fauroux Marie, Recueil des actes des ducs de Normandie de 911 à 1066, Caen, Caron (MSAN ; 36), 1961, n° 14bis, p. 91-92..

Indications

Laporte Jean, Les possessions de Jumièges en France, dansJumièges, congrès scientifique du XIIIe centenaire, Rouen, 10-12 juin 1954, Rouen, Lecerf, 1955, t. I, p. 149-156., p. 151.

Musset Lucien, Les destins de la propriété monastique durant les invasions normandes (IXe-XIe siècles), l’exemple de Jumièges, dansJumièges, congrès scientifique du XIIIe centenaire, Rouen, 10-12 juin 1954, Rouen, Lecerf, 1955, t. 1, p. 48-55, p. 54.

Delisle Léopold, Passy Louis, Mémoires et notes de M. Auguste Le Prévost pour servir à l’histoire du département de l’Eure, Évreux, Hérissey, 1862-1869, 3 vol., t. 1, p. 151 ; t. 3, p. 143.

Haskins Charles Homer, Norman Institutions, Cambridge, Harvard University Press, 1918, p. 59, n. 291.

Musset Lucien, Actes inédits du XIe siècle III. Les plus anciennes chartes de l’abbaye de Bourgueil,BSAN n°54, 1957-1958, p. 51.

Texte établi d’après d

QUIDAM VIR PREPOTENS PATERQUE FAMILIAS NOMINE ASTASIUS POSSEDIT ALODUM IN VILLA QUE VOCATUR TORTONIACUS, ET INMISSA EST VOLUNTAS cordi ejus a Domino ut ipsum alodum sibi pertinentem traderet Deo et Sancto Petro in venerabili Gemmeticensis coenobio. Concessit ergo, ut diximus, ipsam suam possessionem Deo et Sancto Petro, videlicet terciam partem ipsius ville et totam æcclesiam et totum flumen in ipso loco decurrentem. Hoc igitur donum dedit Sancto Petro pro redemptione anime suæ. Deinde post hæc, multi in eodem loco Tortoniaco viri terram possidentes, voluntate spontanea, dederunt ex ipsa terra possessionis suæ tantum quantum eis bonum visum est Sancto Petro qui colitur in venerabili Gemmeticensis loco. Igitur, post multa curricula annorum, extitit nobilissimus comes Vuillemus Rotomagensis civitate, qui uxorem habuit nomine Leyardam, cui dedit dotem in villa que vocatur Longavilla. Ipsa ergo Leyarda habuit quandam filiam, cujus est nomen Emma, cujus possessio tercie partis ipsius terræ in eadem fuit villa. Ipsa ergo suam partem ipsius ville dedit Deo in loco qui nuncupatur Burgulio, ubi [coluntur] merita almi Petri. Igitur post hæc, temporibus Rotberti humillimo abbatis Gemmeticensis sacri coenobii et venerabili abbatis Berni Burg[uliia]lmi coenobii, eorum voluntate spontanea libentique animo, ipsam terram ipsius ville que vocatur Longavilla, concesser[unt Sancto Pet]ro in Gemmet[icensi coenobio]. Ex hac ergo re existunt testes plurimi, vi[delicet] Richardus comes inclitus, cujus imperio atque voluntate [hoc opus peractum est, qui fuit filius Ricardi ] principis magni ; iterumque alii testes succedunt, scilicet filius ejus Richardus et nobilissima mater Richardi comitis Gunnor, que tribuit pro redemptione animæ suæ .XXXta. libras nummorum, et uxor comitis Richardi Judith. Item sunt alii testes idonei, Rotbertus archiepiscopus sanctæ æcclesie Rotomagensis et Vuillelmus et Malgerus, fratres Richardi comitis, Vuillelmus Pictavorum comes et uxor Prisca, Gyslebertus episcopus, Rodulfus vicecomes, et uxor ejus et mater ejus Heldiardis, et Gosfredus frater ejus. Nomina monachorum : Rotbertus abbas, Albertus monacus, Geraldus monacus, Bernardus monacus, Odo monacus, Gyslebertus monacus, Berno abbas, Tedelinus abbas, Vuarnerus monacus, Rotbertus monacus, Helgoth monacus, Lanbertus monacus, Osmundus sacerd[os], Kainus sacerdos, Vualterus sacerdos, Berno laicus, Albericus, Vuatselinus, Tetbolth, Stephanus, Godefredus, [Ri]chardus laicus, Durandus laicus. ACTA SUNT HEC ANNO AB INCARNATIONE DOMINI M.XII., INDICTIONE .X., EPACTA .XXV., CONCURRENTES. II., BISEXTUS ETIAM EODEM FUIT ANNO, REGNANTE ROTBERTO FRANCORUM REGE GLORIOSISSIMO.
Ego Fulco, apud Clivillam quendam Sancto Petro reddo hospitem quem pater meus Hosmundus, pro [patris su]i Burselli anima, quondam contulerat eis. Ipse, malorum de[pravatus consilio, post mei] patris mortem, temerario ausu, eum invasi.
Signum + Fulconis. Signum matris ejus + [ Satseline. Signum magistri ejus + Hingulfi.]

Pour citer l'acte :

« Acte 1441 », dans SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, dir. Pierre Bauduin, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2024. En ligne : https://mrsh.unicaen.fr/scripta/doc/sc_1441.html [consulté le 09/05/2024].

Création de la fiche

2006-05-18

Dernière mise à jour

2023-12, EMancel