Scripta n° 7297

Numéro Scripta7297
Autre(s) référence(s)Round 1078
Auteur(s)Henri II Plantagenêt, Angleterre (roi)
Bénéficiaire(s)Fontevraud-l’Abbaye, Notre-Dame de Fontevraud (abbaye)
Genre d'actecharte
Authenticiténon suspect
Datation1182, 23 septembre
Lieu d'émissionChinon
Action juridiqueconfirmation
Langue du texte latin

Analyse

Confirmation d’un accord conclu entre l’abbaye de Fontevrault et Guillaume de Montsoreau.

Tableau de la tradition

Éditions principales

a. Berger Élie, Delisle Léopold, Recueil des actes de Henri II, roi d’Angleterre et duc de Normandie concernant les provinces françaises et les affaires de France, Paris, Imprimerie Nationale (Chartes et diplômes relatifs à l’histoire de France), 1916-1927, 3 vol., n° DCXVIII, t. 2, p. 227-229..

Indications

Round John-Horace, Calendar of Documents Preserved in France, Illustrative of the History of Great Britain and Ireland, 918-1206, Londres, Her Majesty’s Stationary Office, 1899, n° 1078.

Dissertation critique

Datation

Sur la datation de cet acte, voir DELISLE/BERGER, Recueil des actes de Henri II, t. 2, p. 227. Une charte de Raoul, évêque d’Angers, du même contenu et souscrite par les mêmes témoins, a été rédigée à la date du 23 septembre 1182.

Texte établi d’après a

Henricus, Dei gratia rex Anglorum, et dux Normannorum et Aquitanorum, et comes Andegavorum, archiepiscopis, episcopis, abbatibus, archidiaconis, decanis, comitibus, baronibus, justitiis, vicecomitibus, seneschallis, prepositis, et omnibus baillivis et fidelibus suis totius terre sue, salutem.
Sciatis me concessisse et presenti carta mea confirmasse subscriptam conventionem et concordiam coram me consilio et assensu meo in curia mea factam inter abbatissam et sanctimoniales Fontis Ebraudi et Guillelmum de Monte Sorelli, concessione et assensu heredum ipsius Guillelmi, super querelis que inter eos vertebantur de consuetudinibus et rectitudinibus et possessionibus unde contentio erat inter eos, videlicet quod vigeria super qua contendebant remanet ecclesie Fontis Ebraudi, hoc retento quod, si contentio fuerit inter homines abbatie unde duellum surgat, judicabitur apud Fontem Ebraudi, et per manum abbatisse mittetur in curiam domini de Monte Sorelli ; si fuerit duellum inter homines abbatie super catallis et possessionibus et quibuscumque rebus, totum rectum et tota emendatio quantum ad censum erit abbatisse ; si vero fuerit inter homines abbatisse et homines extraneos, rectum et emendatio hominis abbatie erit abbatisse, hominis autem extranei totum rectum et emendatio erit domini Montis Sorelli ; si fuerit duellum tale unde contingat hominem destrui, vel quocumque modo detruncari, inter quoscunque fuerit, rectum et emendatio hominis abbatie quantum ad censum erit sanctimonialium et abbatisse, justicia destructionis corporis et membrorum, cujuscumque, domini Montis Sorelli erit, et census hominis extranei, si contigerit hominem extraneum redargui et convinci super latrocinio, et census et corpus integre erit domini Montis Sorelli ; si simile contigerit hominibus abbatie, census erit sanctimonialium et abbatisse, justicia destructionis corporis et membrorum erit Domini Montis Sorelli, sicut supradictum est, erit (sic) de omni forisfacto unde contigerit hominem mori vel truncari. Omnes alie contentiones, precipue de mensura vini et bladi et secretarie sanctimonialium et dominicorum hominum abbatie integre remanent ipsi abbatie, ita quod singulis annis, in sollempnitate Assumptionis beate Marie, reddet abbatia L. solidos domino Montis Sorelli vel ejus precepto apud Montem Sorelli, hoc etiam adjecto quod abbatia non recipiet aliquem de hominibus domini Montis Sorelli ad aliquam mansionem, nisi religionis habitum in abbatia susceperit, et tunc recipietur tantum cum mobili suo. Et si forte aliquis ex hominibus domini Montis Sorelli dederit ipsi abbatie domum vel aliquam possessionem immobilem, ipsa eam tenebit per annum et diem, et tunc vel infra annum et diem oportebit de necessitate ut vendat eam, nisi per gratiam et concessionem domini Montis Sorelli eam retinuerit. Iterum nullus hominum abbatie capiet terram hominum domini Montis Sorelli ad colendum sine licentia domini Montis Sorelli. Mensura vini et bladi Montis Sorelli curret per totam terram abbatie que est de castellaria Montis Sorelli, sine aliqua custuma quam ob hoc exigere possit dominus Montis Sorelli. Preterea nullus hominum abbatie dabit paagium vel passagium in tota terra domini Montis Sorelli ; et si contingat aliquem hominem abbatie esse mercatorem, custumas suas ut alii mercatores domino Montis Sorelli persolvet. Donationes etiam militum suorum factas abbatie et faciendas concedit dominus Montis Sorelli, salvo servitio suo. Quare volo et firmiter precipio quod hec conventio et concordia inter eos facta rata sit et stabilis et firmiter et inconcusse inter eos teneatur.
Testibus : Radulfo Andegavensi episcopo, Ricardo comite Pictavensi et Gaufrido comite Britannie et Gaufrido cancellario, filiis meis, magistro Gualtero de Constanciis archidiacono Ox[eneforde], Godefrido de Luci archidiacono de Derbi, Ricardo vicecomite de Sancta Susanna, Johanne comite Vindocinensi, Stephano de Turonis seneschallo Andegavie, Guillelmo Filio Radulfi seneschallo Normannie, Reginaldo de Curtenai, Gaufrido Huberti preposito Lauduni, Aimerico de Bernezaio, Hugone Galler., Joisberto de Prescin[iaco], Petro Filio Guidonis, Guillelmo de Ostilleio, Guillelmo Rolland, Bartholomeo Rolland fratre suo preposito Andegavensi, Nicolao de Sancto Paer.
Apud Chinonum.

Pour citer l'acte :

« Acte 7297 », dans SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, dir. Pierre Bauduin, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2024. En ligne : https://mrsh.unicaen.fr/scripta/doc/sc_7297.html [consulté le 09/05/2024].

Création de la fiche

2013-02-09

Dernière mise à jour

2023-12, EMancel