Scripta n° 5287

Numéro Scripta5287
Auteur(s)Jean, Lisieux (doyen chapitre cathédral)
Auteur(s)Henri, Lisieux (chantre)
Bénéficiaire(s)Guillaume de Tournebu, Coutances (évêque)
Genre d'actecharte
Authenticiténon suspect
Datation1187, 17 janvier
Lieu d'émissionSaint-Jean-de-Daye
Action juridiquerèglement conflit
Langue du texte latin

Analyse

Jean, doyen de Lisieux, et Henri, préchantre de Bayeux, juges délégués du pape Urbain [III], règlent le litige entre l’évêque de Coutances Guillaume [de Tournebu] et l’abbaye du Val-Richer. Ils décident que les églises du Rozel et de La Haye-d’Ectot dépendront de l’évêque et que les dîmes de la Taille seront pour l’abbaye.

Tableau de la tradition

Éditions principales

a. Fontanel Julie, Le cartulaire du chapitre cathédral de Coutances, Saint-Lô, Archives départementales de la Manche (Sources inédites sur l’histoire du département de la Manche ; 1), 2003, n° 6, p. 101-102..

Dissertation critique

Datation

(v. st.)

Texte établi d’après a

Universis Christi fidelibus ad quos littere iste pervenerint, Johannes, decanus Lexoviensis, et Henricus, precentor Bajocensis, salutem in Domino. Vestra noverit universitas causam que vertebatur inter venerabilem fratrem nostrum W[illelmum], Constanciensem episcopum, et abbatem et conventum Vallis Richerii super quodam loco quod dicitur Tallia et ecclesia de Rosel et ecclesia de Haya Barnevilla et pluribus aliis que omnia ad locum illum predicti fratres percipere dicebant, cum episcopus ea possideret, a felicis memorie papa Urbano nobis fuisse commissam, remoto appelationis subterfugio, terminandam. Cum autem post legittimas citationes utraque pars esset coram nobis constituta, post multa hinc inde proposita, productis in medium ab ipso abbate litteris conventus sui de ratihabitione repletis in hunc modum pacis et concordie, convenerunt [quod], episcopus Constanciensis, quisquis sit, de predictis duabus ecclesiis pro sua voluntate disponat in perpetuum et libere poterit, cum voluerit, collegio seu persone, sine reclamatione monachorum, eas conferre, salva donatione Willelmi nunc Constanciensis episcopi quam decetero faciet, et illi quibus eas conferet, redditum annuatim predictis monachis duo quarteria frumenti ad festum sancti Michaelis, et eas illis idem monachi deffendent et garantizabunt, et si idem monachi possent acquirere ecclesiam de Haya, presentabunt episcopo Constanciensi clericum ad totam ecclesiam, retentis sibi tantum duabus garbis decime frugum. Predicti quoque fratres locum Tallie et cetera omnia super quibus questus movebatur habebunt. Supradicte autem ecclesie decimas omnium terrarum, absque ulla controversia, percipient, de quibus ante diem facte compositionis decimas perceperunt et, tam de terris spectantibus ad predictum locum quam de aliis terris quas in episcopatu Constanciensi iidem monachi acquisierint, [reddent] cum omni integritate decimas in duabus garbis quam in [...] [ecclesiis parrochialibus] in quarum territoriis fuerint, exceptis novalibus que, post diem facte compositionis ad culturam redigent et propriis laboribus excolent et sumptibus. Provid[ebunt etiam] monachi ut in predicto loco divina officia idonee celebrentur. Hanc compositionem promiserunt tam episcopus quam abbas se bona fide servaturos. Actum anno ab Incarnacione Domini M° C° LXXX° VII°, XVI° kalendas februarii, in choro Sancte Marie [de Dae]. Testibus hiis: capicerio Bajocensi, Ricardo Comin, canonico Bajocensi, magistro Gaufrido Chemi[nant et] Nicholao Comin, Ricardo Hairon, canonicis Constanciensibus, et multis aliis.

Pour citer l'acte :

« Acte 5287 », dans SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, dir. Pierre Bauduin, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2024. En ligne : https://mrsh.unicaen.fr/scripta/doc/sc_5287.html [consulté le 09/05/2024].

Création de la fiche

2010-01-24

Dernière mise à jour

2023-12, EMancel