Scripta n° 993

Numéro Scripta993
Auteur(s)Adrien IV [pape]
Bénéficiaire(s)Caen, La Trinité (abbaye)
Genre d'actebulle
Authenticiténon suspect
Datation1156, 30 novembre
Lieu d'émissionLatran
Action juridiqueautre
Langue du texte latin

Analyse

Le pape Adrien IV écrit à l’abbesse de Sainte-Trinité de Caen contre quelques-uns de ses clercs qui n’ont pas craint de célébrer, malgré l’excommunication dont les avait frappés Philippe de Harcourt, évêque de Bayeux.

Tableau de la tradition

Éditions principales

a. Bourrienne Valentin (Abbé), Antiquus cartularius ecclesiæ Baiocensis (Livre noir), Rouen-Paris, Lestringant-Picard (Société de l’histoire de Normandie), 1902-1903, 2 vol., n° CCIII, t. 1, p. 250..

b. Ramackers Johannes, Papsturkunden in Frankreich, Neue Folge 2 Normandie, Göttingen, Vandenhoeck & Ruprecht (Abhandlungen der Gesellschaft der Wissenschaften zu Göttingen. Philologisch-historische Klasse, 21), 1937, 2 vol., n° 90, p. 176-177..

Dissertation critique

Datation

Datation proposée par J. Ramackers (voir RAMACKERS, p. 176). Cf. Le 30 novembre, entre 1156 et 1158 d’après V. Bourrienne, t. 2, p. 365.

Texte établi d’après a

Adrianus, episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiabus abbatissæ, et universo capitulo Cadumensi, salutem et apostolicam benedictionem. Quociens viri ecclesiastici talia improba temeritate committunt, qua digna sint ultione, oportet nos taliter ad eorum vindicandam præsumptionem insurgere quod ceteri, hoc videntes, non audeant similia perpetrare. Accepimus autem quod quidam clerici vestri, qui a venerabili fratre nostro Philippo, Baiocensi episcopo, vinculo fuerant excommunicationis astricti, post prolatam in eos sententiam, ministrare altari ausu temerario præsumpserunt. Quod facinus, quanta sit animadversione plectendum, eos, qui judicio discretionis utuntur, non credimus ignorare. Ut igitur memorati clerici non impune gaudeant se peccasse, sed pœnam dignam tanta præsumptione reportent, eos ecclesiasticis beneficiis pro commissa jubemus temeritate privari, et alios, consensu ejusdem fratris nostri episcopi, eorum loco substitui. Data Laterani, secundo kalendas decembris.

Pour citer l'acte :

« Acte 993 », dans SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, dir. Pierre Bauduin, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2024. En ligne : https://mrsh.unicaen.fr/scripta/doc/sc_993.html [consulté le 09/05/2024].

Création de la fiche

2006-05-16

Dernière mise à jour

2023-12, EMancel