⇪PDF

Scripta n° 3003

Numéro Scripta3003
Auteur(s)Alexandre III [pape]
Bénéficiaire(s)Le Mont-Saint-Michel, Le Mont Saint-Michel (abbaye)
Genre d'actebulle
Authenticiténon suspect
Datation1178, 26 janvier
Lieu d'émissionTusculum
Action juridiqueconfirmation
Langue du texte latin

Analyse

Bulle d’Alexandre III confirmant les possessions de l’abbaye du Mont St Michel, parmi lesquelles, en Jersey, Pierreville et l’église de la chapelle de Lecq ; l’île de Chausey, l’île de Serk, des églises et terres en Guernesey et en Angleterre.

Tableau de la tradition

Éditions principales

a. Société jersiaise, Cartulaire de Jersey, recueil de documents concernant l’histoire de l’île conservés aux archives du département de la Manche. 1er fasc., Jersey, Beresford, 1918, n° 11, p. 19-22..

Texte établi d’après a

Alexander episcopus servus servorum Dei dilectis filiis Roberto abbati monasterii Sancti Michaelis de periculo maris ejusque fratribus tam presentibus quam futuris regularem vitam professis in perpetuum. Religiosam vitam eligentibus apostolicum convenit adesse presidium ne forte cujuslibet temeritatis incursus aut eos a proposito revocet aut robur, quod absit, sacre religionis infringat. Ea propter dilecti in Domino filii vestris justis postulationibus clementer annuimus et prefatum monasterium Sancti Michaelis de periculo maris in quo divino mancipati estis obsequio sub beati Petri et nostra protectione suscipimus et presentis scripti privilegio communimus. In primis si quidem statuentes ut ordo monasticus qui secundum Deum et beati Benedicti regulam in monasterio vestro institutus esse dinoscitur perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur. Preterea quascumque possessiones quecumque bona idem monasterium in presentiarum juste et canonice possidet aut in futurum concessione pontificum largitione regum vel principum oblatione fidelium seu aliis justis modis prestante domino poterit adipisci firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. In quibus hec propriis duximus exprimenda vocabulis. Locum ipsum in quo prefatum monasterium situm est cum pertinentiis suis ; villam Sancti Michaelis cum ecclesiis, passagio, justiciis, rationabilibus consuetudinibus et aliis pertinenciis suis ; ecclesias de Ardevone, Wines, Belvedere, Passuum, Cure, cum ipsis villis et aliis earum pertinenciis ; Maidre, Mace, Noeant, Brahe, Tanie cum earum pertinenciis ; villam de Cruce, Vilers, Bahalent cum earum pertinenciis ; Burgum de Beverun cum molendinis et suis pertinenciis, capellam Hamelini cum molendinis et aliis suis pertinenciis ; ecclesiam de Cauge cum pertinenciis suis ; ecclesiam de Buce cum suis pertinenciis  ; terram juxta portam Pontis Ursonis cum pertinenciis suis ; ecclesiam Pontis Ursonis cum decimis molendinorum et omnium reddituum castri et aliis suis pertinenciis ; ecclesiam de Genesio cum ipsa villa, mercato, molendinis et omnibus aliis pertinenciis suis ; ecclesiam de Drageio cum ipsa villa, vineis, molendino et aliis pertinenciis suis, villam Sancti Johannis et centum solidos Andegavensis monete annuatim de ecclesia per manus canonicorum de Lucerna pensionis nomine vobis solvendos, Bacille cum pertinenciis suis, molendinum comitis cum pertinenciis suis, ecclesiam Sancti Michaelis de Lupis cum burgello, molendino de Haia, silva de Beveia, pascuis et aliis suis pertinenciis ; quicquid juris habetis in ecclesia de Argogiis. In episcopatu vero Constanciensi ecclesiam Sancti Paterni, ecclesiam Sancti Pancracii, ecclesiam Sancti Albini, ecclesiam Sancti Johannis de Campis, ecclesiam de Brevilla et ecclesiam de Collevilla cum viginti duabus parrochiis, silvis pascuis, molendinis, piscariis, mercato et aliis earumdem pertinenciis ; terram de Estreis cum pertinenciis suis ; ecclesiam de Focherevilla cum pertinenciis suis ; villam que dicitur Sancta Columba cum pertinenciis suis ; Cantot cum pertinenciis suis ; ecclesiam de Cartrac cum pertinenciis suis. In Insula de Gerse Petravillam cum pertinenciis suis, ecclesiam de Capella cum pertinenciis suis ; totam insulam de Cause cum pertinenciis suis ; insulam de Serc cum pertinenciis suis ; in insula de Grenere, ecclesiam de Guale et tres alias ecclesias cum earum pertinenciis, villam de Gale cum molendinis, piscariis, portibus et aliis pertinenciis suis ; melagia de terra comitis Rannulfi cum pertinenciis suis ; terram Hugonis de Rosel cum pertinenciis suis. In episcopatu autem Baiocensi ecclesiam de Domno Johanne, cum capellis, libertatibus et aliis pertinenciis suis, villam de Domno Johanne cum molendinis, silvis et aliis suis pertinenciis ; villam de Versun cum molendinis et pertinenciis suis ; ecclesiam de Bretevilla, ecclesiam de Evreceio et ecclesiam dEscai cum libertatibus et aliis earum pertinenciis, Bretevillam cum molendinis et aliis pertinenciis suis. Quicquid juris habetis in ecclesia Sancti Michaelis de Mercato apud Rothomagum ; in episcopatu si quidem Carnotensi ecclesiam de Goorre cum villa ipsa et aliis pertinenciis suis, Polleium cum pertinenciis suis ; in episcopatu Andegavensi ecclesiam de Creant cum vineis et aliis pertinenciis suis. In civitate Andegavensi domum cum vineis et pertinenciis suis ; in civitate Turonensi domum cum vineis et aliis suis pertinenciis. In episcopatu Cenomannensi ecclesiam Sancti Victurii cum ecclesia Sancti Johannis, capellis et pertinenciis suis, burgum Sancti Victurii cum vineis, molendinis, rationabilibus consuetudinibus et aliis suis pertinenciis ; ecclesiam de Estival cum pertinenciis suis, ecclesiam de Danfront, ecclesiam de Livare, ecclesiam Sancti Bertevini et capellam de Taoneria, cum earum pertinenciis, dimidium mercatum de Taoneria cum pasnagio quod habetis in silvis Gillonis de Gorran ; quicquid juris habetis in ecclesia Sancti Dionisii Moratenai cum pertinenciis suis, Villarentoniam cum molendino, silvis et pertinenciis suis ; in episcopatu Redonensi ecclesiam de Poleio et ecclesiam de Villamers cum villa ipsa et aliis earum pertinenciis ; in archiepiscopatu Dolensi ecclesiam Sancti Petri de Sancto Broeladio cum pertinenciis suis, capellam Sancti Michaelis de Monte Doli ; in episcopatu Macloviensi ecclesiam Sancti Melori et ecclesiam Sancti Menenni cum capellis et earum pertinenciis, in episcopatu Coriobsitensi ecclesiam de Hyrlas cum villa de Treneruet et aliis pertinenciis suis. In Anglia in archiepiscopatu Eboracensi ecclesiam de Wath cum ipsa villa et suis pertinenciis ; in episcopatu Wintoniensi ecclesiam de Seleburna, ecclesiam de Basinges et ecclesiam de Basingestoc cum capellis et aliis earum pertinenciis ; in episcopatu Salesberiensi ecclesiam de Werna cum pertinenciis suis ; in episcopatu Batoniensi ecclesiam de Mertoc cum capellis et aliis pertinenciis suis ; in episcopatu Exoniensi ecclesiam de Otritonia, ecclesiam de Estoleia, ecclesiam de Hartecumba et ecclesiam de Sidemua cum ipsis villis, molendinis, silvis, mercato, portibus, piscariis et aliis earum pertinenciis, Buddeleiam cum silvis, pascuis, portu, piscariis et aliis pertinenciis suis ; ecclesiam de Wdeberia cum pertinenciis suis, ecclesiam montis Sancti Michaelis in Cornubia cum villa de Trewarmuie, mercato et aliis pertinenciis suis ; ecclesiam Sancti Hilarii cum pertinenciis suis, Tremaboc cum pertinenciis suis et ecclesiam de Moreis cum pertinenciis suis. Sane novalium vestrorum que propiis manibus aut sumptibus colitis sive de nutrimentis animalium vestrorum nullus a vobis decimas presumat exigere  ; cum autem generale interdictum terre fuerit, liceat vobis clausis januis, exclusis excommunicatis et interdictis, non pulsatis campanis, submissa voce divina officia celebrare. Liceat quoque vobis clericos vel laicos liberos et absolutos e seculo fugientes ad conversionem recipere et eos sine contradictione aliqua retinere. Prohibemus insuper ut nulli fratrum vestrorum post factam in eodem loco professionem nisi optentu arctioris religionis fas sit sine abbatis sui licentia de eodem loco discedere, discedentem vero absque communium litterarum cautione nullus audeat retinere. In parrochialibus autem ecclesiis quas habetis liceat vobis clericos vel sacerdotes eligere et episcopo presentare quibus si ydonei fuerint episcopus animarum curam committat ut ei de spiritualibus, vobis de temporalibus debeant respondere, obeunte vero te nunc ejusdem loci abbate vel tuorum quolibet successorum nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia preponatur nisi quem fratres communi consensu vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem et beati Benedicti regulam previderint eligendum. Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse decernimus ut eorum devotioni et extreme voluntati qui se illic sepeliri deliberaverint nisi forte excommunicati vel interdicti sint nullus obsistat, salva tamen justicia illarum ecclesiarum a quibus mortuorum corpora assumuntur ......................................................................... ..............................................................................................................
Datum Tusculani per manum Alberti sancte Romane ecclesie presbiteri cardinalis et cancellarii sexto kalendas Februarii, indictione septima, incarnationis dominice anno millesimo centesimo septuagesimo octavo, pontificatus vero domini Alexandri pape tercii anno vigesimo.

Pour citer l'acte :

« Acte 3003 », dans SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, dir. Pierre Bauduin, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2024. En ligne : https://mrsh.unicaen.fr/scripta/doc/sc_3003.html [consulté le 09/05/2024].

Création de la fiche

2007-12-19

Dernière mise à jour

2024-04-09, TFujimoto