Scripta n° 3162

Numéro Scripta3162
Auteur(s)Guillaume Ier, Ponthieu (comte)
Bénéficiaire(s)Raoul, La Hoguette, Saint-André-en-Gouffern (abbé)
Genre d'actecharte
Authenticiténon suspect
Datation1143, 19 septembre
Action juridiquedonation
Langue du texte latin

Analyse

Don par le comte Guillaume à l’abbé et aux moines de Notre-Dame et Saint-André de Vignats d’une partie de la forêt de Gouffern et de divers biens, et confirmation par le même des donations faites à ladite église.

Tableau de la tradition

Éditions principales

a. Piolin Paul, Sainte-marthe Denis de, Gallia Christiana in provincias ecclesiasticas distributa, t. XI, Paris, Palmé, 1874, Instrumenta ecclesiae Sagiensis, n° IX, col. 162-163..

b. Brunel Clovis Félix, Recueil des actes des comtes de Ponthieu (1026-1279), Paris, Imprimerie Nationale (Collection de documents inédits sur l’histoire de France), 1930, n° XXVII, p. 44-47..

Dissertation critique

Datation

C. BRUNEL propose la datation du 18 septembre 1143. Mais la date indiquée dans le texte (« XIIIº. kl. octobris ») doit être 19 septembre.

Texte établi d’après b

Willelmus, comes Pontivorum, Radulfo, abbati Sancte Marie Sanctique Andree de Vinatio [monachisque] ibidem Deo servientibus, tam presentibus quam futuris, in Domino salutem. Caritas et religio qua Deo placere studuistis, necnon observantia sancte conversationis quam efficacius elegistis tenere, nos vobis gratiores efficiunt ut paci vestre sollicitius intendamus, et solitudini vestre attentius provideamus, ut quecumque largitione nostra et eorum qui sub nostro jure existunt vobis collata sunt, vel in futurum conferenda, rata vobis et illibata sine ulla molestia permaneant, et, in quantum facultas suppetit, exercere nos convenit ut res vestre ab inquietudine pravorum hominum immunes existant, attentius exoptantes vos in pace et quiete preces et hostias pro nobis, supplicando Deo auctori nostro, jugiter offerre. Vestre igitur necessitati et religioni providentes, concedimus vobis et ecclesie vestre in elemosinam perpetuam, pro remedio anime mee, patris mei matrisque mee et omnium parentum meorum, partem foreste de Gofer, videlicet a Vacaria, sicut rivulus currit, usque ad essartum Galterii, et ab essarto Galterii, sicut noa dividit, usque ad forgias Galdain, et a forgiis, sicut via dividit, usque ad ruitoriam, et a ruitoria, sicut magna via dividit, usque ad terram de Corcellis, et ab illo loco, sicut terre baronum dividunt, usque ad prefatam Vacariam, et totam terram meam de Croceio, cum omnibus pratis. Quindecim etiam libras rothomagensium apud Bernaium, VII videlicet libras et dimidiam ad festum sancti Remigii et Vedasti atque alias VII libras et dimidiam ad Pentecostem, ad pannos, molendinum quoque de Magna Villa, cum quinque acris terre que ad molendinum pertinent, molendinum etiam de Monte Gomerici cum LX acris terre, necnon etiam totum dominium meum de Montgarol, tam in plano quam in boscho et molendino, molendinum quippe de Vado Petroso, et in foresta mea de Almanesch[is] mairamentum ad ecclesiam vestram faciendam et ad omnes officinas et domos vestras sufficienter, et in omnibus forestis meis pasnagium de omnibus porcis vestris, et in tota terra mea quietanciam omnium consuetudinum, preterea terram de Fraisneto, quam dedit vobis Robertus Caisnel et filii sui, concessione Rainaldi de Baillol, domini sui, et apud Perditam Villam, ex dono Roberti de Sicca Quercu, quinque acras terre, et ex dono Gervasii de Salceio et filii ejus, III acras terre, et dono Hugonis, filii presbiteri, III acras et dimidiam, ex dono Roberti Pointel et hominum suorum, apud Sanctum Dyonisium de Ponte Vie, XIIII acras terre et dimidiam acram prati, preterea apud Gargasale, in montibus Martini, ex dono Garini de Tensement et filiorum Agnetis, X acras terre, ex dono presbiterorum de Gargasale, Gualonis videlicet et fratrum ejus, II acras, exdono Roberti monachi et Radulfi, fratris ejus, V acras et medietatem prati sui, ex dono Rogerii de Orival, IIII acras terre, ex dono Radulfi de Evon, V acras, siquidem apud Fraxinetum Vetus, ex dono Roberti Sansonis, terram sicut carta ejus dividit, deinde, ex dono Guidonis de Nonnant et Roberti, filii ejus, locum Sancti Remigii cum apendiciis suis, ex dono Roberti Bordet et filie ejus, apud Neers, V acras terre, ex dono Galterii Leporis, apud Croceium, unam acram, ex dono Stephani de Madrech, dimidiam acram, ex dono Roberti Percehaiam, apud Aves, II acras, apud vero Ruetam, ex dono Roberti Tanetin, culturam de Rueta, in latitudine a calle boschi usque ad semitam Salenariam, in longitudine ab arbore Berchearie usque ad magnum cheminum qui dividit terram de Bretevilla et de Resnemenil, de feodo Radulfi Bordon, II acras, de dono Radulfi Gozon, X acras, de dono Guillelmi Belesme, III virgatas, de dono Salfridi, II acras, ex dono Ricardi de Argentiis, III virgatas, de dono Roberti de Juvegneio [et] Wicardi fratris sui, V acras terre et duas acras prati apud Juvegneium. Porro quecumque possessiones aut bona juris nostri ad ecclesiam vestram vel ad vos juste et canonice pertinere noscuntur, vel in futurum liberalitate, largitione et oblatione omnium nostrorum fidelium seu aliis justis modis, prestante Domino, poteritis adipisci, firma vobis in perpetuum et illibata permaneant. Nulli ergo hominum nostrorum fas sit ecclesiam vestram aut vos in aliquo temere perturbare aut possessiones vestras auferre vel ablatas retinere, minuere, vel aliquibus molestiis fatigare, sed omnia integra conserventur vestris et eorum pro quorum gubernatione et sustentatione concessa sunt profutura usibus. Si quis igitur contra hanc nostre constitutionis paginam temere venire temptaverit, exoramus ecclesiasticos rectores qui in cathedra beati Petri, apostolorum principis, resident, ad quorum officium ecclesiasticus rigor pertinet, secundo tertiove commonitis, si non satisfactione congrua emendaverit, quatinus potestatis honorisque sui dignitate privetur reumque se divino juditio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei domini redemptoris nostri Jhesu Christi alienus fiat, atque in extremo examine districte ultioni subjaceat. Cunctis autem loco vestro vobisque pacem servantibus sit pax domini nostri Jhesu Christi, quatinus et hic fructum bone actionis percipiant, et apud districtum judicem premia eterne pacis inveniant. Amen. Testibus :

Johanne, episcopo Sagiensi.
Arnulfo, episcopo Luxoviensi.
Algaro, episcopo Constanciensi.
Hamone, abbate Sancti Petri desuper Divam.
Serlone, abbate Savigneiensi.
Osmone, abbate de Belbech.
Garino, priore de Sagio.
Guillermo, archidiacono de Harenis.
Serlone capellano.
Pagano de Mesdavid.
Hugo Merlai.
Roberto de Torceio.
Alexandro de Bohon.
Actum est hoc anno ab incarnatione Domini Mº Cº XLº IIIº, in dedicatione sancte Marie sanctique Andree, XIIIº. kl. octobris, Johanne episcopo regente ecclesiam Sagiensem, regente in Galliis rege Ludovico, principante in Normannia duce Gaufrido.

Pour citer l'acte :

« Acte 3162 », dans SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, dir. Pierre Bauduin, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2024. En ligne : https://mrsh.unicaen.fr/scripta/doc/sc_3162.html [consulté le 09/05/2024].

Création de la fiche

2008-02-12

Dernière mise à jour

2023-12, EMancel