Scripta n° 6526

Numéro Scripta6526
Autre(s) référence(s)Fauroux 151 / Bates 200 / Round 1169
Auteur(s)Guillaume Ier le Conquérant, Angleterre (roi)
Bénéficiaire(s)Tours, Saint-Martin de Marmoutier (abbaye)
Genre d'actenotice
Authenticiténon suspect
Datation1080, 27 décembre
Action juridiquedonation
Langue du texte latin

Analyse

Guillaume [Ier], roi d’Angleterre, fait restituer par Robert Bertran les coutumes à Héauville qu’il avait données à l’abbaye de Marmoutier.

Tableau de la tradition

Éditions principales

a. Delisle Léopold, Histoire du château et des sires de Saint-Sauveur-le-Vicomte, Valognes, Martin, 1867, pièces justificatives, n° 35..

b. Fauroux Marie, Recueil des actes des ducs de Normandie de 911 à 1066, Caen, Caron (MSAN ; 36), 1961, n° 151..

c. Bates David, Regesta Regum Anglo-Normannorum, the Acta of William I (1066-1087), Oxford, Clarendon Press, 1998, n° 200, p. 634-635..

Indications

Round John-Horace, Calendar of Documents Preserved in France, Illustrative of the History of Great Britain and Ireland, 918-1206, Londres, Her Majesty’s Stationary Office, 1899, n° 1169, n° 1170.

Dissertation critique

Datation

Datation proposée par D. Bates (voir BATES, Regesta Regum Anglo-Normannorum, p. 634-635).

Authenticite

Round, n° 1169 et n° 1170.

Texte établi d’après c

Notitia de hoc quod Guillelmus rex concessit, quando adhuc comes erat, agricolari monachis sancti Martini consuetudinarias suas terras sine consuetudine apud Helvillam.
Tempore quo Frethebertus monachus custodiebat res sancti Martini apud Helville, concessit rex Anglorum, qui adhuc erat comes, illi monacho et hominibus sancti Martini quod illi laborassent terram de suis costumiis sine ullo debito, sed rogavit ut tantum terram des cortilz non arassent, nisi vellent persolvere debita. Hoc solum prohibuit homines, sed monachis sine debito in dominicatu proprio laborandam concessit. Hoc concessit comes manducans ad la Hoge de Boiville, audientibus Rogerio de Monte Gomario, Guillelmo Osberti filio, Hugone forestario, quem voluit percutere de una espalla porci, pro eo quod contradicebat illud donum.
Hoc autem bene habuit sanctus Martinus donec Rothbertus Bertrannus ministerium vicecomitis accepit, qui miser pro hac re sancti Martini predam cepit, dicens se nescire regem istud fecisse. Tunc Gauslinus monachus, ex precepto Rainaldi monachi, pro hac re mare transgrediens, clamorem fecit regi, qui iratus remisit predictum monachum cum capellano suo, Bernardo Hospac filio, regine, precipiens ei quod de Bertranno justitiam faceret sancto Martino, et predam redderet. Regina autem regi obediens coegit Rotbertum quecumque de rebus sancti Martini rapuerat reddere, in festivitate sancti Johannis, in Nativitate, in domo de Ceresbroch, audientibus episcopis Luxovii et Abrincarum, Richardo vicecomite, Heudone, Humfrido Buhonensi.

Pour citer l'acte :

« Acte 6526 », dans SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, dir. Pierre Bauduin, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2024. En ligne : https://mrsh.unicaen.fr/scripta/doc/sc_6526.html [consulté le 09/05/2024].

Création de la fiche

2012-06-01

Dernière mise à jour

2023-12, EMancel