Scripta n° 7117

Numéro Scripta7117
Auteur(s)Henri II Plantagenêt, Angleterre (roi)
Bénéficiaire(s)Le Bec-Hellouin, Notre-Dame (abbaye, abbé)
Genre d'actecharte
Authenticiténon suspect
Datation[1166-1173]
Lieu d'émissionRouen
Action juridiqueconfirmation
Langue du texte latin

Analyse

Confirmation des biens de l’abbaye du Bec.

Tableau de la tradition

Éditions principales

a. Dodsworth Roger, Dugdale William, Monasticon Anglicanum, sive Pandectae coenobiorum Benedictinorum, Cluniacensium, Cistercensium Carthusianorum..., de canonicis regularibus Augustinianis..., Londres, Longman, Hurst, Rees, Orme & Brown, 1817-1830, 8 vol., t. 6, vol. 2, p. 1068..

b. Delisle Léopold, Passy Louis, Mémoires et notes de M. Auguste Le Prévost pour servir à l’histoire du département de l’Eure, Évreux, Hérissey, 1862-1869, 3 vol., t. 1, p. 235 (extrait)..

c. Berger Élie, Delisle Léopold, Recueil des actes de Henri II, roi d’Angleterre et duc de Normandie concernant les provinces françaises et les affaires de France, Paris, Imprimerie Nationale (Chartes et diplômes relatifs à l’histoire de France), 1916-1927, 3 vol., n° CCCCXXXIII, t. 1, p. 562-564..

Dissertation critique

Datation

« 1166 – 1172-1173 » : sur la datation de cet acte, voir DELISLE/BERGER, Recueil des actes de Henri II, t. 1, p. 562. Le comte Guillaume de Mandeville est devenu comte d’Esses en 1166 ou 1167. Cet acte, qui ne porte pas la formule Dei gratia, est antérieur à 1172-1173.

Texte établi d’après c

H., rex Anglorum, et dux Normannorum et Aquitanorum, et comes Andegavorum, archiepiscopis, episcopis, abbatibus, comitibus, baronibus, justiciis, vicecomitibus et omnibus ministris et fidelibus suis tocius Anglie et Normannie, salutem.
Sciatis me dedisse in perpetuam elemosinam, pro salute pratis mei G. comitis Andegavorum, et matris mee M[athildis] imperatricis, et pro salute mea et heredum meorum et omnium antecessorum meorum, et hac carta mea confirmasse Deo et Sancte Marie et ecclesie de Becco et monachis ibidem Deo servientibus Osborvillam in Normannia, et in Anglia ecclesiam de Wanetingia, cum omnibus pertinentiis suis. Preterea concedo eis et hac carta mea confirmo omnia ea que eis data sunt in perpetuam elemosinam, scilicet: ex dono regis H[enrici], avi mei, Stiventonam in Anglia. Ex dono M[athildis] imperatricis, matris mee, in foresta Fiscanni, in ministerio de Strutart, totum campum de Willervilla a valle de Bernovilla usque ad vallem de Perefica, per divisionem terre de Stutevilla et per divisionem Roberti de Jovenneio in eodem ministerio, et duas capellas que ibi erant cum elemosinis ad eas pertinentibus ; et in Rothomago mansuram Stephani cementarii, quietam ab omni consuetudine, excepta modiacione, et apud Pontem Arche quatuor libras de piscatoribus, et in foresta Roumare centum solidos. Et ex dono Willelmi Defflubati, decem libratas in manerio de Westbery. Et ex dono comitis Hugonis Cestrie, in Anglia, manerium quod vocatur Aldredestona. Et ex dono Hugonis de Greintemeynillo, manerium in Anglia quod dicitur Anna. Et ex dono Roberti Filii Geroldi, manerium in Anglia quod dicitur Povintona. Et ex dono Willelmi filii Baldewini, in Anglia, Cuwyc et Oxewic. Et ex dono Ricardi filii Gileberti comitis et Roesie uxoris ejus, in Anglia, apud Ernomesberiam duas ecclesias et decimam dominici eorum. Et ex dono Adeline uxoris Rogeri de Ivereio, unum molendinum in villa que dicitur Itteslepe. Et de Radulfo filio Willelmi Ostiarii, sexdecim solidos in decima. Et de Waltero Mothberc, decimam que reddit duodecim solidos. Et ex dono Matillis de Walingford, minorem Okeburnam et majorem Okeburnam. Et ex dono Ameline uxoris Ernulfi de Heding, in Anglia, manerium quod vocatur Cumba. Et ex dono Roberti de Curcy, manerium de Coteford. Et ex dono Walteri Giffard, manerium de Blakeham, quod est in Suffolk. Ex dono Willelmi de Rullos, totam terram illam quam ipse Willelmus habebat in Hicahan. Ex dono Radulfi filii Roberti filii Anschetelli, quicquid ipse Radulfus habebat in manerio quod vocatur Derintona quod est in Wiltesyra. Ex dono Nigelli de Albiny, viginti libratas terre in Duntona. Ex dono Willelmi comitis de Moritonio, terram que vocatur Prestona, que est in rapo de Peveneseia. Ex dono Emme uxoris Baldewini filii comitis Gileberti, et filiorum ejus Roberti et Ricardi, manerium quod vocatur Bredeford, quod est in Devenesyra, et ecclesiam Sancti Michaelis in Hamituna, cum tota terra presbiterii ejusdem ecclesie. Ex dono Rogeri de Teubovilla, medietatem manerii de Wedona. Ex dono regis H[enrici], avi mei, in Normannia, manerium quod dicitur Bures, cum pertinenciis suis. Ex dono Willelmi Malet, in Normannia, Contevillam. Ex dono Petri de Lazun, terram quam ipse habebat apud Iwetot et apud Abbaforan. Et de patrimonio abbatis Herlewini, in Normannia, Cavilleium et Pratum et Sawarvillam et Rosseriam et Sarnay et Surceium. Et de dono Willelmi Crispini, Tiliam in episcopatu Lexoviensi. Et de dono Basilie de Gurnay, medietatem Longolii. Ex dono Hugonis de Gurnay, Boscum Girardi. Et de dono Ernulfi de Hedinc, in Anglia, le Rislep. Et de dono Milonis Crispini, Swinecumbam et decimam de dominico de honore de Walingeford. Et ex dono Matillis regine, matris H[enrici] regis Senioris, Cornelay et Durel. Et de dono Ricardi filii Baldewini, Cristenestowe. Et de dono Radulfi de Toenay, Wroteham. Et de dono comitis Leycestrie, Chesingebery. Et de dono Gerardi de Gornay, Lesingham. Et de dono Isabelle de Candos, Manbery. Et de dono Hugonis Wac, Wynelefordam. Quare volo et firmiter precipio quod ecclesia Sancte Marie de Becco et monachi ibidem Deo servientes habeant et teneant omnia hec predicta bene et in pace, libere et quiete, integre, plenarie et honorifice, cum omnibus pertinentiis suis, in bosco et plano, in pratis et pasturis, in aquis et molendinis, in vivariis et piscariis, in viis et semitis et in omnibus aliis locis et aliis rebus ad ea pertinentibus, cum socha et sacha et thol et theam et infangenethef, et cum omnibus aliis libertatibus et liberis consuetudinibus suis.
Testibus : R. archiepiscopo Rothomagensi, G. episcopo Lundoniensi, Rogero episcopo Wigornensi, Arnulfo episcopo Lexoviensi, H. episcopo Baiocensi, Frogerio episcopo Sagiensi, G. archidiacono Cantuariensi, Johanne decano Sarresberiensi, comite Willelmo de Maundevilla, Ricardo de Humetis constabulario, Willelmo de Curcy, Ricardo de Caumvilla, Eudone Filio Ernisii, Saero de Quency, Waltero de Dunstanvilla.
Apud Rothomagum.

Pour citer l'acte :

« Acte 7117 », dans SCRIPTA. Base des actes normands médiévaux, dir. Pierre Bauduin, Caen, CRAHAM-MRSH, 2010-2024. En ligne : https://mrsh.unicaen.fr/scripta/doc/sc_7117.html [consulté le 09/05/2024].

Création de la fiche

2013-01-29

Dernière mise à jour

2023-12, EMancel